De pilot met sociale robot Tessa krijgt een vervolg

Bij wie helpt Tessa goed en bij wie minder goed? Helpen haar gesproken herinneringen inderdaad met in actie komen? Met regelmatiger eten en drinken? Hoe werken zorgmedewerkers met haar? Begin oktober 2019 evalueerden in Utrecht Careyn, Beter Thuis, Tinybots en Hogeschool Utrecht een eerste pilot met sociale robot Tessa. Alle partijen blijken positief gestemd na het onderzoek: zij hebben er veel van geleerd. Beter Thuis en Hogeschool Utrecht zijn nu met elkaar in contact om de pilot een vervolg te geven.

De Buurtteams van Stichting Buurtteamorganisatie Sociaal (BTO Sociaal) zetten zo veel mogelijk in op preventie en op de kracht van buurtbewoners. In december 2018 startten de Buurtteams Hooggraven/Tolsteeg en Noordoost de pilot met sociale robot Tessa. Cliënten én professionals deden gedurende zes maanden hun eerste ervaringen op met deze nieuwe technologie. De ondernemers van Tinybots: “Het is uniek dat Tessa is uitgeprobeerd als onderdeel van integrale zorg voor ouderen, namelijk in een samenwerking tussen Careyn en BTO Sociaal via Beter Thuis.”

Uitkomsten

Enkele uitkomsten van het onderzoek (FastForward50) met Tessa:

• Tessa kan in sommige situaties gaandeweg voor meer doelen worden ingezet
• zorgmedewerkers die thuis bij de mensen komen, moeten de techniek van Tessa echt door en door kennen
• het blijkt nodig zowel medewerkers als cliënten echt te laten wennen aan de technologie
• om het gebruik levendig te houden gaan de ontwikkelaars suggesties aanbieden voor de te programmeren boodschappen
• Careyn en Stichting Buurtteams Sociaal gaan nadenken over een uitleenservice; gedachte daarachter is dat Tessa laagdrempelig beschikbaar is en zo bij de gangbare wijze van hulpverlenen hoort
• de inzet van Tessa blijft maatwerk
• Tessa inzetten vraagt tijd en aandacht maar verdient zich terug.

Zelfstandige ouderen blijken veel baat te hebben bij de inzet van Tessa. Waarschijnlijk omdat deze mensen Tessa zelf programmeren. Bij ouderen met dementie ligt dat anders. Voor hen programmeert een mantelzorger. Die vraagt dan ook bij aanvang scholing en begeleiding.

Om Tessa passend in te zetten is het belangrijk de cliënt of patiënt goed te kennen. Daarnaast helpt het als zorgmedewerkers creatief en met lef meedenken: welk probleem willen we oplossen en wat kan Tessa daarin betekenen?

De evaluatie sloot af met de oproep om succesverhalen vooral uit te dragen. Die verhalen helpen Tessa vooruit!

Tinybot Tessa

Een sociale robot als Tinybot Tessa is relatief nieuw. Het is een robot die niet een handeling overneemt maar een herinnering of suggestie uitspreekt. Ze ziet eruit als een houten bloempot en oogt aardig en huiselijk. Ze is een hulpmiddel voor mensen die moeite hebben met hun dag-structuur of met in-actie-komen.

Tessa biedt een spreeklijn die zorgprofessionals, familie en mantelzorgers mogelijkheden biedt op momenten waarop niemand bij de cliënt kan zijn. Via een app kunnen zij een tekstbericht inplannen. Tessa spreekt dat bericht op het geplande tijdstip met haar eigen stem uit. Ook kan Tessa de sfeer in huis verbeteren door bijvoorbeeld voor te stellen om mooie muziek op te zetten.

De vraag en het aanbod gekoppeld

Beter Thuis zocht nieuwe oplossingen die bij cliënten de eigen regie ondersteunen. Uzelf ging op zoek naar sociale en technische innovaties die daarbij kunnen helpen. Tinybot Tessa bleek een passende innovatie. Uzelf legde het contact tussen Tinybots, Careyn en Beter Thuis. Voor het onderzoek betrok Uzelf Hogeschool Utrecht.

Tijdens de evaluatie gaven alle partijen aan de rol van Uzelf te (h)erkennen: hen verbinden en een situatie scheppen waarin zelfzorginnovatie Tessa toepassing vindt.