Shkorey
Shkorey is een educatieve game over seksuele gezondheid, zwangerschap, het menselijk lichaam en het opvoeden van jonge kinderen. Gemaakt voor en in nauwe co-creatie met Eritrese nieuwkomers in Nederland. Een belangrijk onderdeel in het spel is ‘Hulp in jouw buurt’, voor het dichterbij brengen van passende lokale ondersteuning en zorg.
Download de Shkorey app via de Apple App Store of Google Play Store. Via www.shkorey.nl is veel aanvullend materiaal (handleidingen e.d.) voor zorgprofessionals beschikbaar. We horen graag van gebruikers hoe we onze innovatie nog beter kunnen maken.
Eritrese nieuwkomers in Nederland hebben regelmatig te maken met jong en kwetsbaar ouderschap. Daarnaast kunnen zij zich vaak lastig een beeld schetsen van wat een prettige seksuele relatie inhoudt, hoe het menselijk lichaam functioneert en wat er komt kijken bij het opvoeden van een kind in Nederland. Anderzijds missen (zorg)professionals in Nederland de tools, kennis en bovenal de tijd om Eritrese jongeren op cultuursensitieve wijze zorg en ondersteuning te bieden. In 2020 is het project Shkorey van start gegaan om deze problemen op te lossen. Het project is gefinancierd door ZonMW en maakt deel uit van het programma ‘Onbedoelde zwangerschap en kwetsbaar (jong) ouderschap.’
Shkorey is meer dan een eindproduct in de vorm van een spelapplicatie. Het is een integrale aanpak voor het verbeteren van de toegang tot kennis over seksuele en reproductieve gezondheid (SRGR) voor nieuwkomers in Nederland. Van planstadium tot implementatie - de Eritrese gemeenschap in Leeuwarden is actief betrokken geweest bij de projectactiviteiten en heeft actieve samenwerking met betrokken zorgprofessionals opgebouwd.
Het mooiste voorbeeld hiervan is het ontstaan van een Eritrees jongerenfilmteam. Dit team heeft een onmisbare bijdrage geleverd aan de inhoud (video’s), verhaallijnen en karakters in de game en is ook nu nog bezig met het maken van online content over de onderwerpen die in de game aan bod komen. Daarnaast zijn er tijdens het project veel zorgverleners, zorgorganisaties, creatieve makers en beleidsmakers aangehaakt, waardoor er al tijdens het proces een verandering zichtbaar was. Het onderwerp ging leven en tijdens het creatieve maakproces werden onderwerpen die eerst gevoelig lagen steeds openlijker besproken. Zowel tussen jongeren onderling als tussen jongeren en zorgverleners.
Shkorey sluit aan bij VWS Missie II: ‘In 2030 wordt zorg 50% meer (of vaker) in de eigen leefomgeving georganiseerd, samen met (het netwerk rond) mensen.
De Shkorey spelapplicatie is een laagdrempelige interventie waar mensen zelfstandig mee aan de slag kunnen - alleen of samen met vrienden en familie. Ook zorg- en dienstverleners (incl. onderwijs) kunnen de applicatie inzetten om de ondersteuning van cliënten te verbeteren. De content is volledig tweetalig en er kan op ieder gewenst moment gewisseld worden tussen beide talen. Bij gezamenlijk gebruik kan iedere gebruiker (incl. de betrokken professional) de eigen voorkeurstaal kiezen.
Een belangrijk onderdeel in het spel is ‘Hulp in jouw buurt’, waarop aan de hand van de postcode en thematiek passende lokale ondersteuning en zorg vindbaar is. Daarnaast bevat het spel kennisquizzes (ook in groepen speelbaar) en wordt de speler voorzien van andere betrouwbare (online) informatiebronnen.
Er is een uitgebreide handleiding voor verschillende beroepsgroepen (geboortezorg, onderwijs en GGD/JGZ-organisaties) beschikbaar. Hierin staan tips t.a.v. toepassing in de eigen werkpraktijk, taalverschillen overbruggen, cultuur-sensitief werken en een verzameling van relevante informatiebronnen en hulpmiddelen. Via de handleiding hebben (zorg)professionals tevens zicht op de werking en inhoud van het spel, zodat zij deze gericht kunnen inzetten binnen de zorgrelatie. Shkorey vereenvoudigt het gesprek tussen zorgverleners en Eritrese clienten, verlaagt de drempel om vragen te stellen over seksuele gezondheid en draagt bij aan het kennisniveau over deze onderwerpen. Vanzelfsprekend gaat hier een preventieve werking van uit. Wie goed geïnformeerd is, kan beter weloverwogen keuzes maken rondom de eigen gezondheid.
Shkorey is in eerste instantie specifiek ontwikkeld voor en met de Eritrese gemeenschap in Leeuwarden. De doelgroep is bij alle projectactiviteiten betrokken geweest. Zij legden de basis voor het projectplan dat door ZonMW werd gehonoreerd, namen deel aan co-creatiesessies voor het game concept, ontwikkelden de karakters en verhaallijnen, maakten inhoud voor de game (m.n. video’s) en nemen nu de promotie van de game en de video’s op sociale media voor hun rekening. Sommige video’s op YouTube zijn in korte tijd tienduizenden keren bekeken, ook vanuit andere landen. Nu we in de opschalingsfase zijn beland, is de inbreng van de jongeren wederom onmisbaar.
De game en bijbehorende content is tweetalig beschikbaar: in het Tigrinya en Nederlands, waardoor de Eritrese gemeenschap door heel Nederland (en daarbuiten) gebruik kan maken van de applicatie.
Met een flinke doorontwikkeling - namelijk een Arabische versie van het creatieve proces en de game - gaan wij in 2024 deze doelgroep verbreden.
Shkorey draagt op verschillende manieren bij aan een afname van de zorgkosten:
1. Preventie en vroegtijdige interventie. Een verbeterde toegang tot kennis over seksuele en reproductieve gezondheid voor Eritrese nieuwkomers in Nederland maakt het mogelijk om - indien nodig - op tijd hulp in te schakelen bij problemen rondom seksualiteit, zwangerschap en opvoeding. Hierdoor kunnen ernstige gezondheidscomplicaties worden voorkomen en hoeven mensen minder vaak een beroep te doen op intensieve zorgdiensten.
2. Verbeterde communicatie tussen zorgverleners en cliënten. Het spel en de bijbehorende tools vergroten de kennis van zorgverleners over de specifieke behoeften van Eritrese nieuwkomers, en het begrip van Eritrese cliënten t.a.v. o.a. ons zorgsysteem, onderzoeken en interventies. Dit verbetert de communicatie en begrip tussen zorgverleners en cliënten, waardoor misverstanden, verkeerde diagnoses en herhaalde zorgvragen worden verminderd. Dit verlaagt onnodige zorgkosten en herhaalde bezoeken aan zorginstellingen.
3. Efficiëntere zorgtoewijzing. De 'Hulp in jouw buurt’functie' en de handleiding voor zorgverleners optimaliseren de verwijzing naar specifieke zorgverleners en relevante zorggebieden. Dit zorgt voor een efficiëntere toewijzing van zorg bronnen, minimaliseert onnodige doorverwijzingen en bevordert een gerichte aanpak.
De spelapplicatie Shkorey is gratis beschikbaar voor iedereen via de Google Play Store en Apple App Store. De stichting Shkorey heeft geen winstoogmerk.
Er zijn andere waardevolle initiatieven - zoals zanzu.nl - met belangrijke informatie over seksuele en reproductieve gezondheid. Maar voor zover wij weten is de manier waarop Shkorey dit soort informatie gericht bij een specifieke doelgroep heeft gebracht uniek. Namelijk via een intensief co-creatieproces met een breed online platform en een informatieve spelapplicatie als spil. Ook is Shkorey de eerste applicatie van dit type die in het Tigrinya en Nederlands wordt aangeboden.
Met de projectresultaten willen we andere spelers in de zorg nu bovenal ondersteunen, in plaats van met ze te concurreren. Zorgverleners kunnen alle resultaten van Shkorey gratis inzetten in hun werkpraktijk, zodat zo veel mogelijk gezinnen in kwetsbare omstandigheden een betere start krijgen. Waar gewenst kan de Stichting dienstverlening bieden die gericht is op verdere ondersteuning van professionals en mensen uit de doelgroep, bijvoorbeeld binnen Kansrijke Start programmering van Gemeenten. Zo willen we bijdragen aan een collectieve verbetering van de zorg, waarbij de focus ligt op het welzijn van de doelgroep – niet op competitie tussen verschillende initiatieven.
Shkorey is innovatief op de volgende vlakken:
1) De ontwikkeling van de game en het bijbehorende co-creatieproces heeft ontzettend veel mensen met uiteenlopende achtergronden en expertises samengebracht. Van verloskundige tot gamemaker en van beleidsmaker tot videograaf.
2) Shkorey is de eerste en enige digitale spelapplicatie die beschikbaar is in Tigrinya, de taal die in Eritrea het meest wordt gesproken. Dit doet ontzettend veel voor de trots en draagkracht onder de doelgroep -- en dat is nou juist zo belangrijk voor succesvolle implementatie.
3) De wereldwijde, tweetalige beschikbaarheid van de projectresultaten draagt bij aan de impact ervan. Niet alleen in Nederland, maar wereldwijd binnen de Eritrese diaspora. Dit vergroot de kennis over seksuele en reproductieve gezondheid in diverse gemeenschappen.
4) De game heeft een effectieve balans gevonden tussen plezier, contact maken en het integreren van (preventieve) zorg boodschappen. Een voorbeeld van hoe dat gebeurt: in de game zijn heel uiteenlopende personages opgenomen in heel uiteenlopende situaties. Sommige zijn veelvoorkomend en herkenbaar voor Eritrese mensen in Nederland. Andere personages maken keuzes waar zij nog niet zo bekend mee zijn; denk aan een vader die actief ouderschap taken op zich neemt voor een kind dat niet biologisch van hem is. Al deze perspectieven en verhalen verbreden de kijk van de speler op welke keuzes er eigenlijk zijn, zonder moralistisch te worden of een bepaalde keuze op te leggen.
Het recent opgerichte Stichting Shkorey zal intellectueel eigenaar worden van de game en alle bijbehorende inhoud. Dit is nog niet geformaliseerd. Alle projectresultaten zullen - conform het beleid van subsidieverstrekker ZonMW - openbaar en gratis beschikbaar blijven.
Stichting Shkorey is een kleine stichting met een onafhankelijk bestuur, bestaande uit:
Gerda Groen, landelijk programmamanager HomeStart
Ineke Postma, AIOS gynaecologie & Post doc onderzoeker
Ruth Yohannes, onderzoeker bij Verwey-Jonker instituut
Projecten worden uitgevoerd door een breed georiënteerd kernteam, met expertise t.a.v. o.a. projectmanagement, ervaringsdeskundigheid, sociaal werk en verloskunde/geboortezorg. Daarnaast is er vanuit de stichting nauwe samenwerking met zorg, sociaal domein en de creatieve en tech sector.
Op dit moment wordt Shkorey getest door onderzoekers van Rutgers Kenniscentrum Seksualiteit. Zij verrichten kwalitatief onderzoek met twee focusgroepen: Eritrese jongeren en zorgverleners in verschillende gebieden in Nederland. Daarnaast is er een aantal onderzoeksvragen geïmplementeerd in de game en vullen professionals vragenlijsten in. De dataverzameling loopt nog tot januari 2024. Het eindrapport wordt verwacht in het voorjaar van 2024.
Projectpartners (consortium)
- Gemeente Leeuwarden
- PincKlouds
- Rutgers Kenniscentrum Sekualiteit
- GGD Fryslân
- KraamZus
- Verloskundepraktijk Dochter & Zn (inhoudelijke input thema’s)
- Stichting Nieuwlander
- Amaryllis
Samenwerkingspartners
- 8D Games
- Leti Arts
- Humanitas HomeStart
- Firda (ROC)
- Internationale SchakelKlas Leeuwarden
- Integraal Kind Centrum Franciscus
De voorlopige feedback en eigen ervaringen zijn op veel fronten positief. Aangezien het onderzoek nog in volle gang is, kunnen wij hier nog geen gedetailleerde uitspraken over doen.
De implementatie van Skorey is door de co-creatieve insteek al vanaf het begin van het project aan de gang. Wij geloven dat het geen zin heeft om eerst iets te maken en dan pas na te denken over implementatie. Juist doordat alle belanghebbenden zeer betrokken waren bij de ontwikkeling van de game, weten zij van het bestaan ervan, voelen ze zich eigenaar over het eindproduct en zien we dat de applicatie sinds de lancering al goed gevonden en verspreid wordt – zowel in Nederland als daarbuiten.
In principe is er ook voor beleidsmakers en zorgverleners alles voorhanden om van start te kunnen met de implementatie van Shkorey in de eigen regio. Van handleiding tot workshops. Toch zien we dat er vaak eerst een drempel weggenomen moet worden om met zoiets nieuws aan de slag te gaan. Daar biedt Stichting Shkorey desgewenst ondersteuning bij.
Een voorbeeld: op dit moment zijn we in gesprek met twee gemeenten die hebben aangegeven Shkorey te willen implementeren, maar advies nodig hebben over hoe ze dit op een effectieve manier kunnen aanpakken. We kijken bij dat soort vraagstukken goed naar alle manieren waarop Shkorey geïntegreerd kan worden in de bestaande (zorg)infrastructuur en het jeugdwerk. Door actief onze kennis en enthousiasme over het co-creatieproces te delen, zorgen we ervoor dat zowel de game als onze innovatieve werkwijze op steeds meer plaatsen een plek krijgen.
Tot slot werken we aan het verkrijgen van een Gezonde School Interventie-accreditatie en wordt begin 2024 gestart met een verkenning voor geaccrediteerde scholing binnen o.a. de geboortezorg. Dit zal het implementatieproces binnen o.a. onderwijs, geboortezorg en JGZ verder opschalen, verduurzamen en professionaliseren.
Shkorey is op dit moment 1045 keer gedownload. Dit is echter een nauwe opvatting van het gebruik van de game, zeker aangezien spelers het spel samen kunnen gebruiken of de content ook op andere plaatsen tegenkomen. Zo lopen de views van de films van het jongerenteam op YouTube uiteen van 1500 views tot zelfs 42.000 views!
De Eritrese jongeren van het Shkorey-filmteam hebben een ‘Leeuwarder Courant Award’ ontvangen in de categorie ‘Het beste van mbo, hbo en wo’ voor hun cruciale bijdrage aan de ontwikkeling van de spelapplicatie.
De game Shkorey werd genomineerd als ‘Most Impactful Mobile Game’ bij de Games Industry Africa Awards.
Momenteel werkt Stichting Shkorey op twee manieren aan opschaling.
1. Het realiseren van een Arabische versie van de spelapplicatie. Hiermee bedoelen we niet een letterlijke vertaling, maar het herhalen van het Shkorey-proces met een andere doelgroep – zodat het narratieve aspect van de game aansluit op hun specifieke ervaringen en behoeften en zodat er opnieuw de waarde ontstaat die een gezamenlijk maakproces met zich meebrengt. Er zijn onderdelen die behouden kunnen worden, zoals de feitelijke kennisquiz, maar de kracht van de spelapplicatie zit juist in het vinden van een balans tussen herkenbaarheid, verbreding van het blikveld en preventie voor een heel gerichte doelgroep.
2. Omdat het proces van co-creatie minstens zo impactvol is geweest als het eindresultaat van Shkorey, willen we ook onze werkwijze opschalen en overdraagbaar maken naar andere kartrekkers en organisaties. Onze ervaring kan als een inspirerende blauwdruk dienen voor andere teams in andere delen van Europa. Denk aan professionals in Duitsland die bijvoorbeeld op eenzelfde wijze een interventie zouden kunnen ontwikkelen voor Somalische nieuwkomers aldaar. We willen laten zien dat het niet draait om het opleveren van een eindproduct en het zetten van een vinkje – maar om blijvende commitment aan het veranderproces met een creatief product als anker.
Wij zien mogelijkheden voor het overdragen van de Shkorey-werkwijze naar andere landen en gemeenschappen. De kracht van deze werkwijze zit ‘m in het bijeenbrengen van zorgverleners, nieuwkomers, jeugdwerk, creatieven en beleidsmakers – en al deze mensen samen laten werken aan een oplossing die past bij de lokale situatie. Dat betekent ook dat onze internationale ambitie verder gaat dan enkel de verspreiding van het product Shkorey, maar eerder gericht is op het delen van kennis, expertise en werkwijzen die impactvol zijn gebleken tijdens het maken van onze spelapplicatie.
In oktober 2023 is Shkorey gepresenteerd op de Virtual Conference on Migrant Health: Risk Communication and Protection against Discrimination During Health Crises van de Ludwig Maximilians universiteit van München. Daarnaast zijn er verkennende gesprekken gevoerd met een medewerker van het Rode Kruis in Luxemburg en met een manager van het Britse Rode Kruis in Oost Afrika (t.a.v. toepassing van Shkorey voor Eritrese vluchtelingen op migratieroutes in Oost- en Noord Afrika).
Opmerking bij 'jaarlijkse omzet': Stichting Shkorey heeft op dit moment voor ongeveer 200.000 euro aan opdrachten en vervolgprojecten in zicht.