Uit verschillende onderzoeken naar medicatieveiligheid is gebleken dat 30 tot 40% van de geneesmiddelen niet of niet goed wordt gebruikt met als gevolg onnodige ziektelast en miljarden euro’s extra zorgkosten per jaar. Om medicijnen goed te gebruiken, moet de patiënt bepaalde kennis hebben, zoals waar het medicijn voor is, hoe vaak en wanneer het moet worden ingenomen, wat je ervan mag verwachten, of je rekening moet houden met bijwerkingen etc. Ook is het belangrijk te weten of je mag autorijden, of je gewoon een glas wijn of bier kunt drinken en – als je een jonge vrouw bent – hoe het zit met zwangerschap en borstvoeding. De patiënt moet dus best veel weten, en hoe meer medicijnen hij gebruikt, des te meer moet hij weten.
Als een medicijn voor het eerst wordt opgehaald in de apotheek, dan hoort de patiënt over alle genoemde zaken informatie te krijgen, maar dat blijkt niet altijd goed te gaan. Soms krijgt de patiënt te weinig informatie, soms te veel of te ingewikkeld en heel vaak is de patiënt het thuis weer vergeten. In aanvulling op het gesprek krijgt de patiënt velletjes papier en de bijsluiter mee naar huis. Maar die lappen tekst zijn voor velen te ingewikkeld en blijven vaak ongelezen.
Voor de apotheek speelt nog een ander probleem; Het eerste terhandstellingsgesprek is een belangrijk onderdeel van farmaceutische patiëntenzorg, maar is ook verplicht om de ‘terhandstelling met begeleidingsgesprek’ te mogen declareren. Toen in 2018 de kosten voor het eerste terhandstellingsgesprek transparant werden voor de patiënt, ontstond hierover onrust. Patiënten klaagden te moeten betalen, voor iets waarvan zij meenden het niet ontvangen te hebben. Of deze klachten terecht waren, is discutabel, maar de toegevoegde waarde van het gesprek werd blijkbaar niet door de patiënt ervaren en de ontstane beeldvorming over de apotheek was negatief. De onrust is deels verdwenen toen de transparantie werd teruggebracht, maar het beeld is daarmee niet (volledig) hersteld. Nog regelmatig worden er discussies gevoerd aan de balie van de apotheek of met de zorgverzekeraar over de declaratie van het eerste terhandstellingsgesprek.