Wat de zorg kan leren van... het UMCG

13 november 2024

Deze blog is geschreven door Joris Arts.

Afgelopen zomer las ik een interview in Arts & Auto met Stephanie Klein Nagelvoort Schuit, lid van de Raad van Bestuur van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG). Haar verhaal raakte me direct. Wat me vooral inspireerde, was haar visie dat we in de zorg meer lef moeten tonen om dingen anders te doen. De focus ligt daarbij op het ondersteunen van medewerkers om de zorg continu te verbeteren. Een geweldig thema waar ik eerder al over schreef, bijvoorbeeld in mijn blogs over Create4Care en Amazon. Ik nam contact met haar op en al snel zat ik virtueel aan tafel met Stephanie en haar collega Michiel Kahmann, directeur P&O bij het UMCG. Wat volgde was een boeiend gesprek over hoe zij hun medewerkers faciliteren om de zorg, het onderzoek en het onderwijs in het UMCG naar een hoger niveau te tillen.

Een van de mooiste initiatieven vind ik de ‘Afschafprijs’. Dit is een interne competitie waarbij medewerkers ideeën kunnen indienen over processen of taken die afgeschaft kunnen worden om tijd en energie vrij te maken voor belangrijkere zaken, zoals directe patiëntenzorg. Dit klinkt misschien simpel, maar het heeft een enorme impact.

De winnaar van de Afschafprijs 2023 was MDL verpleegkundige Anouk van den Broecke. Haar winnende idee was om niet meer elke vier dagen een nieuwe infuuslijn bij patiënten te plaatsen, maar dit eens per zeven dagen te doen. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt namelijk dat dit net zo effectief en veilig is, terwijl het de patiënt veel ongemak bespaart én de zorgverlener kostbare tijd oplevert. Dit soort ideeën laten zien hoe medewerkers heel goed in staat zijn om actief mee te denken over hoe de zorg efficiënter en patiëntgerichter kan worden georganiseerd. Ook kleinere ideeën, zoals het niet meer standaard dagelijks verschonen van bedden komen uit deze competitie naar voren. Het mooie is dat niet alleen de winnende ideeën worden geïmplementeerd, maar ook andere goede suggesties worden opgepakt. Dit geeft medewerkers het gevoel dat hun stem telt en dat zij zelf invloed kunnen uitoefenen op hun werkomgeving.

Een ander inspirerend voorbeeld is de 10% campagne die ze hebben gelanceerd. Medisch specialisten in opleiding worden uitgedaagd om te bedenken hoe ze 10% van hun dag efficiënter kunnen besteden. De tijd die ze op die manier kunnen vrijmaken mogen ze besteden aan andere dingen dan het reguliere werk. Of het nu gaat om langer met een patiënt praten, een koffiemoment met een collega, of gewoon wat eerder naar huis gaan, alles is toegestaan. Het gaat namelijk niet om harder werken, maar om slimmer werken!

Ik vond het ook mooi om te horen hoe zij kritisch naar hun eigen werkwijzen kijken. Vroeger schreven bijvoorbeeld de verschillende kwaliteitscommissies binnen het UMCG een eigen jaarverslag. Dat kostte veel tijd en leidde vaak niet tot concrete acties. Daarom hebben ze besloten om in plaats daarvan ‘rode-draad-bijeenkomst’ te organiseren. Tijdens deze jaarlijkse bijeenkomst bespreken ze wat er het afgelopen jaar is gedaan, welke lessen zijn geleerd, en wat andere commissies en het brede UMCG hiervan kunnen meenemen. Deze open dialoog zorgt ervoor dat men kritisch blijft en elkaar blijft inspireren om het beter te doen zonder dat er veel tijd gaat zitten in het produceren van pakken papier die veel minder leven.

Het laatste initiatief dat tijdens het gesprek voorbij kwam was het verpleegkundig platform van het UMCG. Dit platform is opgezet door verpleegkundigen zelf en biedt hen een stem binnen de organisatie. Verpleegkundigen kunnen zelf onderwerpen aandragen en werken samen aan oplossingen voor de uitdagingen waar ze tegenaan lopen. Een van deze uitdagingen was bijvoorbeeld het ontwikkelen van verpleegkundig leiderschap. Op basis van deze behoefte hebben zij vanuit het platform samen met de Rijksuniversiteit Groningen een leiderschapsprogramma ontwikkeld. Hierin krijgen verpleegkundigen de kans om hun leiderschapsvaardigheden te ontwikkelen, wat bijdraagt aan hun persoonlijke groei én de kwaliteit van zorg binnen het UMCG. En het mooie was dat ze dat helemaal zelf georganiseerd hebben vanuit het platform! En omdat de blik van het UMCG altijd ook gericht is op de regio, is er inmiddels ook al geruime tijd een regionaal Verpleegkundig Council waarin verbeterinitiatieven regionaal bedacht en gedeeld worden.

Wat me opviel in het gesprek, is dat ze bij het UMCG zeker geen perfectie claimen. Ze zijn open over het feit dat ze nog veel te leren hebben en dat vind ik verfrissend. Dit houdt iedereen scherp en zorgt voor een gezamenlijke reis naar verbetering. Ook ondersteunende afdelingen realiseren zich dat hun werk direct invloed heeft op het zorgproces en dat samenwerking met zorgprofessionals essentieel is voor het succes van de organisatie. Dit is helemaal in lijn met hun kernwaarde We gaan samen vooruit.

De voorbeelden die ze gaven zijn dan ook zeker geen quick fix maar passen in het creëren van een cultuur van continue verbetering. Ik hoop dat ze u kunnen inspireren als richting om in uw organisatie ook medewerkers te ondersteunen om de zorg te verbeteren! Daar ontstaan namelijk echt de beste ideeën!

Dank je wel voor het inspirerende gesprek Stephanie Klein Nagelvoort Schuit, lid van de Raad van Bestuur UMCG en Michiel Kahmann, directeur P&O bij het UMCG!

Benieuwd naar nog meer voorbeelden en wilt u ook zelf aan de slag gaan met het leren van andere sectoren? Bestel dan mijn boek ‘Wat de zorg kan leren van … - 46 eyeopeners uit andere sectoren’ via deze link.

De winnaar van de Afschafprijs 2023, verpleegkundige Anouk van den Broecke. De tekst: Heb lef, schaf af! Rechtsbovenin staat het logo van de Afschafprijs 2024