Kiezen of delen
September trakteert ons op een paar prachtige nazomerdagen. Een goed moment om lekker buiten te zijn en een terrasje te pakken. Terwijl ik in de stad aanschuif aan een vrij tafeltje, valt mijn oog direct op een sticker op het tafelblad. Er staat een QR-code op, en daarbij de boodschap dat niemand de bestelling komt opnemen.
Ik moet de code scannen en mijn bestelling digitaal doorgeven. Ik raak even in een tweestrijd. Enerzijds vind ik het best een praktische oplossing. Maar anderzijds is het niet de terrasbeleving die ik gewend ben, en waarnaar ik heb uitgekeken.
Dicht terras als alternatief
Even later geeft de studentikoze jongen die de drankjes brengt, tekst en uitleg. Ze kunnen maar moeilijk aan nieuwe collega’s komen; zeker na een periode met langdurige lockdowns. Veel horecapersoneel is geswitcht naar ander werk en komt niet meer terug. Door te bestellen via de QR-codes, heeft de bediening minder werk per tafel. Door deze efficiëntieslag zijn minder mensen nodig.
Ik werp nog tegen dat het wel onpersoonlijker is en dat ik op het terras mijn telefoon juist liever even wegleg. Hij geeft me een beetje gelijk, maar zegt ook dat hij nog steeds de drankjes persoonlijk komt brengen. Bovendien is het alternatief volgens hem dat het terras kleiner wordt en er geen plek meer voor mij was geweest. Of dat het terras helemaal dicht was gebleven.
Slimme innovaties
Deze jonge vent slaat natuurlijk de spijker op z’n kop. We hebben geen keus: als er te weinig mensen zijn om het werk te doen, dan moet het terras slimmer georganiseerd worden. Bijvoorbeeld met innovatieve technologieën, zoals in de zorg. Ik ga de zorg nu niet 1-op-1 vergelijken met een terras. Gezondheid en zorg zijn immers voor bijna iedereen het belangrijkste element in het leven. En de band en communicatie met een zorgverlener gaat meestal verder dan die met de bediening op het terras.
Maar net als in de horeca is er in de zorg een groot tekort aan personeel. Ook in de zorg bestaat het risico dat er in de toekomst geen plek meer is voor patiënten en cliënten. Nu al lopen veel zorgprofessionals op hun tandvlees, en het aantal chronisch zieken en hulpbehoevende ouderen neemt de komende jaren alleen maar toe.
Snelheid is geboden
In mijn dagelijkse werk als senior projectmanager Digitale zorg bij Menzis zie ik vele innovaties voorbijkomen, die gelijkenissen vertonen met de QR-codes op het terras. We zijn in ons land op de goede weg. Want - als het kan - monitoren en coachen we patiënten met bijvoorbeeld COPD, diabetes of een hartaandoening thuis. En we geven hen digitaal inzicht in hun medische gegevens.
Maar we moeten sneller veranderen. Op 15 september publiceerde de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) een alarmerend rapport. Hierin stelt de raad dat de gezondheidszorg in Nederland niet klaar is voor de toekomst. Het oplopende personeelstekort wordt daarbij als een van de belangrijkste factoren genoemd. Over 40 jaar moet 1 op de 3 werknemers werken in de zorg, vergeleken met 1 op de 7 nu. Zorg zal schaarser worden.
Best handig
Ik ben ervan overtuigd dat digitale innovaties gaan helpen om de zorg beschikbaar te houden. Soms is het misschien iets minder persoonlijk, omdat er bijvoorbeeld een beeldscherm tussen jou en je zorgverlener staat. Maar dat is onvermijdelijk wanneer je de mensen die dat het méést nodig hebben, van goede zorg wilt blijven voorzien.
Het is kiezen of delen, net als op het terras. Ik wil geen lange wachtrijen of helemaal geen terras, dus kies ik toch voor de QR-code bij mijn terrasbestelling. En als ik heel eerlijk ben: ik vind het eigenlijk ook wel erg handig. Want ik kan op míjn moment het juiste drankje bestellen.